Trung Quốc dẫn đầu điện mặt trời và điện gió gấp đôi thế giới

Trung Quốc đang củng cố vị thế là quốc gia đứng đầu thị trường về phát triển năng lượng tái tạo mang 180 GW điện mặt trời quy mô tiện ích và 159 GW điện gió đang được xây dựng.

Dự án giải pháp điện mặt trời và điện gió Trung Quốc gấp đôi toàn cầu

Tổng cộng hai dự án này gần gấp đôi so với phần còn lại của thế giới cộng lại và đủ để cung cấp điện cho toàn bộ Hàn Quốc. Theo dữ liệu mới từ Global Energy Monitor (GEM), 339 GW điện năng lượng mặt trời và điện gió quy mô tiện ích đã đạt đến giai đoạn xây dựng, chiếm một phần ba tổng công suất điện gió và điện mặt trời được đề xuất tại Trung Quốc. Con số này vượt xa tỷ lệ xây dựng toàn cầu chỉ đạt 7%, theo bản cập nhật mới nhất từ Global Solar Power Tracker và Global Wind Power Tracker 2 của GEM. Sự tương phản rõ rệt trong tỷ lệ xây dựng này minh họa cho tính tích cực trong cam kết phát triển các dự án năng lượng tái tạo của Trung Quốc.

Trung Quốc hiện là nơi có gần 2/3 công suất năng lượng mặt trời và điện gió quy mô tiện ích của toàn cầu đang được xây dựng, khẳng định vị thế dẫn đầu của mình trong lĩnh vực này.

>>Xem thêm: So sánh điện gió và điện mặt trời

Tình hình lớn mạnh năng lượng mặt trời intech và điện gió tại Trung Quốc 2023, 2024

Vào năm 2023, Trung Quốc đã bổ sung gần gấp đôi công suất điện mặt trời và điện gió quy mô tiện ích so với bất kỳ năm nào trước đó. Tính đến quý đầu tiên của năm 2024, tổng công suất đã đạt 758 GW, mặc dù theo dữ liệu từ Hội đồng Điện lực Trung Quốc, tổng công suất bao gồm cả năng lượng mặt trời phân tán là 1.120 GW. Hiện tại, điện gió và điện mặt trời chiếm 37% tổng công suất điện của cả nước, tăng 8% so với năm 2022. Dự kiến, công suất này sẽ vượt qua công suất điện than, hiện đang chiếm 39% tổng công suất, vào năm 2024.

Lắp đặt năng lượng mặt trời intech phổ thông gấp 3 lần 3 năm trước cùng lại

Trong khoảng thời gian từ tháng 3/2023 đến tháng 3/2024, Trung Quốc đã lắp đặt năng lượng mặt trời (NLMT) nhiều hơn so với tổng lượng lắp đặt trong ba năm trước đó cộng lại và nhiều hơn phần còn lại của thế giới trong năm 2023. Đây là lần đầu tiên, công suất năng lượng mặt trời vượt qua năng lượng gió vào năm 2022, và khoảng cách này đã tăng đáng kể nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của NLMT phân tán.

Gần 50% NLMT phân tán được bổ sung vào năm 2023 đã được lắp đặt trên các mái nhà dân dụng, phần lớn được thúc đẩy bởi mô hình “năng lượng mặt trời toàn quận” của Trung Quốc. NLMT phân tán chiếm 41% tổng công suất năng lượng mặt trời và đã có tốc độ phát triển cao hơn năng lượng mặt trời truyền thống kể từ năm 2021. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi các lợi thế về chi phí đầu tư thấp hơn, dễ lắp đặt, và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, khiến nó trở nên phổ biến hơn trên toàn cầu.

Mức tăng trưởng điện gió đứng thứ 2 thế giới

Điện gió mới lắp đặt đã tăng gấp đôi mức phát triển trong 12 tháng qua so với cùng kỳ năm trước. Sau một thời gian ngắn chậm lại vào năm 2022 do chính sách trợ giá điện của chính quyền trung ương kết thúc, điện gió đã phục hồi mạnh mẽ vào năm 2023. Theo Global Wind Power Tracker của GEM, công suất điện gió đã tăng thêm 51 GW kể từ năm 2023, vượt qua tổng công suất hoạt động của bất kỳ quốc gia nào ngoại trừ Hoa Kỳ.

Tổng công suất tại các giai đoạn tiền xây dựng và công bố cho năng lượng mặt trời quy mô tiện ích đã đạt 387 GW, trong khi công suất điện gió đạt 336 GW. Điều này bao gồm làn sóng thứ hai và thứ ba của các “cơ sở điện gió & điện mặt trời lớn” với tổng công suất khoảng 503 GW, dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ năm 2025 đến năm 2030. Làn sóng đầu tiên của các cơ sở này, được công bố vào năm 2021 và trải dài trên 19 tỉnh, đã bắt đầu hoạt động vào năm 2023 với 97 GW, chiếm một phần ba công suất mới hoạt động của Trung Quốc. Điều này chỉ ra một tương lai đầy hứa hẹn cho các làn sóng thiết bị thứ hai và thứ ba.

Điện gió và điện năng lượng mặt trời cấp tỉnh có bước chuyển đổi nhanh chóng

Theo dữ liệu từ GEM, các tỉnh tây bắc và đông bắc Trung Quốc tiếp tục dẫn đầu trong việc lắp đặt điện mặt trời và điện gió quy mô lớn. Trong khi đó, các tỉnh miền trung và nam Trung Quốc đang nhanh chóng chuyển mình nhờ vào sự phát triển của năng lượng mặt trời phân tán. Các tỉnh như Hà Nam, Giang Tô, và Chiết Giang hiện đang đứng đầu về công suất năng lượng mặt trời theo số liệu từ Cục Năng lượng Quốc gia.

Về điện gió, sáu tỉnh hàng đầu bao gồm Nội Mông, Tân Cương, Hà Bắc, Sơn Tây, Sơn Đông, và Cam Túc chiếm 43% tổng công suất của cả nước. Mặc dù sự phân bổ điện gió trên bờ giữa các tỉnh không có nhiều thay đổi, điện gió ngoài khơi đang phát triển nhanh chóng, với Giang Tô vẫn dẫn đầu cả nước. Phúc Kiến đã chứng kiến sự ra mắt của 11 tua-bin gió 16 MW, công suất lớn nhất cho một tua-bin gió đơn lẻ trên toàn cầu, tại trang trại điện gió ngoài khơi Pingtan vào năm 2023. Công suất điện gió ngoài khơi đang phát triển nhanh chóng ở các tỉnh như Quảng Đông, Chiết Giang, Phúc Kiến, và Hải Nam, dự kiến sẽ thay đổi thứ hạng của các tỉnh, với khả năng Giang Tô sẽ bị thay thế bởi các tỉnh này trong vòng năm năm tới.

Trung Quốc tiếp tục thống trị điện năng lượng mặt trời và điện gió trong tương lai?

Nhìn về tương lai, nếu các dự án điện gió và năng lượng mặt trời quy mô tiện ích đang được đề xuất đều đi vào hoạt động theo dự kiến, Trung Quốc có thể đạt được mục tiêu 1.200 GW công suất lắp đặt cho điện gió và điện mặt trời vào cuối năm 2024. Điều này sẽ xảy ra sớm hơn 6 năm so với cam kết của Chủ tịch Tập Cận Bình và sớm hơn một năm so với dự đoán của GEM vào năm ngoái.

Mặc dù Trung Quốc chưa ký cam kết tăng gấp 3 lần công suất năng lượng tái tạo tại COP28, quốc gia này đã ủng hộ cam kết trong công bố Sunnylands giữa Trung Quốc và chính phủ Hoa Kỳ vào đầu năm 2023. Cam kết này nhằm nâng cao gấp 3 lần công suất năng lượng tái tạo toàn cầu và đẩy nhanh đáng kể việc triển khai năng lượng tái tạo trong nền kinh tế của họ đến năm 2030, so với mức năm 2020. Nếu điện gió và điện từ những tấm pin mặt trời tiếp tục bổ sung 200 GW hàng năm như dự kiến trong năm 2024, việc đạt được mục tiêu nâng gấp 3 lần công suất năng lượng tái tạo vào cuối năm 2030, với mức cơ sở năm 2020 là 934 GW, là khả thi, ngay cả khi không có bổ sung thủy điện mới.

Việc tăng gấp 3 lần so với mức cơ sở năm 2022, theo khuyến nghị của Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế (IRENA), cũng có thể đạt được nếu tốc độ lắp đặt được duy trì ở mức cao hơn một chút vào năm 2023 như đã được công bố. Trung Quốc có thể cân nhắc một mục tiêu năng lượng tái tạo tham vọng hơn trong đóng góp do quốc gia tự quyết định cho thỏa thuận Paris sẽ được trình lên WTO vào năm tới.

Xem thêm:

• Điện gió và điện Mặt Trời phát triển mạnh chưa từng thấy tại EU

• Đề xuất phân phối điện trực tiếp từ nhà máy điện mặt trời, điện gió cho các khách hàng lớn

Lượng công suất tiềm năng đang được phát triển tại Trung Quốc cung cấp bằng chứng cho dự đoán rằng lượng khí thải carbon của ngành điện có thể đạt đỉnh sớm hơn so với mốc thời gian đã cam kết, tức là trước năm 2030. Theo nghiên cứu của Lauri Myllyvirta, thành viên cấp cao tại Viện Chính sách Xã hội Châu Á và nhà phân tích chính tại Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch, tổng lượng khí thải CO2 của Trung Quốc có thể đã đạt đỉnh vào năm 2023. Điều này được giải thích bởi việc 90% nhu cầu điện tăng đã được đáp ứng bằng năng lượng gió và mặt trời, cùng với sự suy giảm trong hoạt động xây dựng nhà ở.

Tuy nhiên, các quan chức năng lượng Trung Quốc không có ý định đạt đỉnh sớm hơn năm 2030. Một số người cho rằng việc trì hoãn đỉnh của ngành điện có thể giúp quá trình điện khí hóa của các ngành khác và giảm thiểu chi phí từ ngành điện than sớm hơn.

Ngoài ra, vẫn tồn tại nhiều thách thức đối với sự phát triển của năng lượng mặt trời và điện gió tại Trung Quốc. Các vấn đề như sự phụ thuộc lớn vào điện than và những hạn chế về khả năng truyền tải điện đã dẫn đến việc cắt giảm năng lượng mặt trời phân tán, có thể ảnh hưởng đến tiến trình đạt được mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo.